Mieczysław Małecki urodził się w Mielcu w 1903 roku. Po ukończeniu gimnazjum w Nowym Targu rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagielońskim. Studiował filologie polską, słowiańską i romanistykę. Magisterium otrzymał przedterminowo, za pracę "Archaizm podhalański wraz z próbą wyznaczenia granic tego dialektu." W 1927-1929 przebywał na dwuletnim stypendium naukowym w Jugosławii. A w 1933 oku prowadził badania nad gwarami macedońskimi w dwóch słowiańskich wsiach na terenie dzisiejszej Grecji. Był uznany za prekursora studiów bałkanistycznych, badań nad dialektami słowiańskimi od 1937 roku kierował specjalnie dla niego utworzona katedrą filologi południowosłowiańskiej. Rozwój jego kariery naukowej przerwał wybuch wojny w 1939 roku. Aresztowany podczas Sondereaktion Krakau, 6 listopada 1939 roku trafił do obozu w Sachsenhausen. W 1940 roku udało mu sie wrócić do Krakowa, gdzie na polecenie władz państwa podziemnego rozpoczął pracę w Instytucie Wschodnim, kierowanym przez Niemców. Pod tą przykrywką zorganizował tajne nauczanie uniwersyteckie.
Po wojnie z niejasnych przyczyn został oskarżony o współpracę w okupantem i odsunięty od pracy uniwersyteckiej. Po kilku miesiącach oczyszczony z zarzutów powrócił na Uniwersytet Jagielloński. Na rok przed śmiercią udało mu się przeprowadzić reorganizację Studium Słowiańskiego – pod skrzydłami którego wznowiono wydawanie rocznika Slawistycznego.
Zmarł w 1946 roku w Kłodzku, w wyniku nieudanej operacji wyrostka i ogólnego osłabienia organizmu spowodowanego przeżyciami wojennymi i przepracowaniem.

Koniec XIX i początek XX wieku to okres wielkich przełomów. Dawne imperia straciły na znaczeniu lub znacznie pomniejszyły swoje terytoria. Na ich miejsca pojawiły się nowe, młode państwa. Ich mieszkańcy zaczęli szukać swoich korzeni,zaczęli tworzyć swoje narracje o początkach i snuć plany na przyszłość. Do tej pory milczące, posługujące się niemymi językami zaczynają je uprawomocniać odrzucając języki władzy: łacinę, niemiecki czy francuski.
Jednym z regionów gdzie zachodziły takie procesy był Półwysep Bałkański. Przez długi czas trwania Imperium Osmańskiego, którego częścią były również Bałkany pod wieloma względami był to rejon zapomniany i opuszczony. Mało kto zapuszczał się na Półwysep, który faktycznie przez swoje ukształtowanie terenu był trudno dostępny. Jednocześnie tym bardziej pobudzał wyobraźnię podróżników, poszukiwaczy przygód ale też naukowców liczących na odkrycie antycznych pozostałości po Aleksandrze Macedońskim, endemicznych okazów roślin, zwierząt i prymitywnej kultury, która podłóg podejścia ewolucjonistycznego mogłaby posłużyć jako żywy przykład wspólnej historii.
Wraz z upadkiem Imperium i wyłonieniem się na jego terenie nowych państw wzrosło również zainteresowanie sytuacją nowo powstałych narodów. Uczeni różnych dziedzin i z różnych krajów zaczęli podążać na Bałkany, których granice wreszcie były łatwiejsze do przekroczenia (na pewno mentalnie i komunikacyjnie). Jednocześnie sami mieszkańcy szukający punktów zaczepienia dla swojego państwa i istnienia chętnie widzieli naukowców zdolnych potwierdzić ich prawomocność w oczach świata.
Wielu serbskich, chorwackich, bułgarskich uczonych jeździło również w tym czasie za granicę korzystając z możliwości kształcenia się na europejskich uniwersytetach by następnie przeszczepić na swoim gruncie nowe idee, nauki, trendy. Dzięki temu niezwykłemu zainteresowaniu uczonych z obu stron możliwy był rozwój nauki na terenie dzisiejszych państw bałkańskich. Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się studia nad językiem i szeroko pojętą kulturą (dziedzictwem materialnym , duchowym), głównie ludową. W nich upatrywano budulca dla przyszłych państw i narodów bałkańskich, to w nich miał pozostać prawdziwy, żywy pierwiastek słowiańskości (a w rozszerzeniu: serbskości, chorwackości czy słoweńskości). Z kolei dla uczonych spoza Półwyspu Bałkańskiego studia nad językiem i kulturą miejsc przez tak długi czas odizolowanych od wpływów z Europy Zachodniej stanowiły ciekawe wyzwanie.
Oni sami często przyczyniali się do budowy zrębów nauki o Bałkanach i na Bałkanach.